Mahkemeden TÜİK’e kötü haber

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), 2022 Haziran’dan itibaren madde sepeti yayımlamayı bırakmasının ardından DİSK’in TÜİK’e karşı açtığı davada karar netleşti.

Bugün DİSK tarafından yapılan açıklamada TÜİK’e karşı açılan davanın kazanıldığı kaydedildi.

Açıklamada “TÜİK’in Haziran 2022’de enflasyona esas madde fiyat listesini açıklamaktan vazgeçmesi üzerine TÜİK’e karşı açtığımız davayı kazandık ve bakanlık ile TÜİK tarafından temyiz edilen karar kesinleşti. İstinaf tarafından da onanan yargı kararı gereği TÜİK madde fiyat listesini yeniden yayımlamak zorunda. TÜİK Başkanlığı yargı kararlarını çiğneme yeri değildir. Anayasa’nın 138. maddesi gereği, mahkeme kararları TÜİK Başkanlığı dahil herkesi bağlar” ifadelerine yer verildi.

Kesinleşen yargı kararının ardından, TÜİK’e 2 Nisan 2024’te idare mahkemesi kararını uygulaması için talepte bulunduklarını kaydeden DİSK, “TÜİK Başkanlığının denediği bütün yollar tükendi. Yargı kararı kesinleşti. Anayasa’nın 138. maddesi son derece açıktır: Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez” dedi.

NE OLMUŞTU?

TÜİK, Ocak 2003 ile 3 Mayıs 2022 arasında kesintisiz biçimde açıkladığı 400’ü aşkın maddenin ortalama fiyatını içeren madde fiyat listesini yayımlamayı bıraktı.

TÜİK’in bu kararının ardından DİSK-AR, 3 Haziran 2022’de TÜİK’ten bilgi talebinde bulundu. Ancak TÜİK, madde sepeti ve ortalama madde fiyat listesinin yayımlanmayacağını belirterek bilgi talebini reddetti.

DİSK, TÜİK’in bilgi talebini reddetmesi üzerine 6 Haziran 2022’de bu kez bilgi edinme hakkı çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden TÜİK’ten ortalama madde fiyat listesi verisini tekrar talep etti. TÜİK 23 Haziran 2022 tarihli cevabıyla talep edilen bilginin kamuoyunda “yanlış anlama ve yanıltıcı değerlendirmelere sebebiyet verdiği” gerekçesiyle bilgi talebini tekrar reddetti. 

DİSK bu kez Adalet Bakanlığı bünyesindeki Bilgi Edinme Kurulu’na itiraz etti ancak kurul da 3 Ağustos 2022 tarih 2022/936 sayılı kararı ile DİSK’in talebini reddetti.

Bunun üzerinde DİSK, konuyu idare mahkemesine taşıdı ve Bilgi Edinme Kurulu kararına karşı dava açtı. Ankara 6. İdare Mahkemesi 31 Mart 2023 tarihinde oybirliği ile DİSK tarafından istenen bilgilerin açıklanmasının kurumun görevi gereği olduğunu belirterek bilgi talebinin reddedilmesinin hukuka aykırı olduğuna karar verdi. 

TÜİK, yargı kararına uymayı reddetti ve mahkeme kararını istinaf mahkemesine taşıdı. Ancak istinaf başvurusu da reddedildi. Böylece idare mahkemesinin vermiş olduğu karar kesinleşti. TÜİK kesinleşen bu yargı kararını karşın Danıştay Başsavcılığı’ndan “kanun yararına bozma” talebinde bulundu. Ancak Danıştay Başsavcılığı TÜİK’in bu talebinin hukuka aykırı olduğunu belirterek temyiz talebini  15 Mart 2024 tarih ve 2024/201 esas sayılı kararı ile reddetti.